Jeśli kiedykolwiek byłeś w magazynie, hali produkcyjnej albo po prostu minąłeś rampę dostawczą Lidla, to wiesz, że wózki widłowe to takie mechaniczne mrówki – niby niepozorne, ale robią czarną robotę. Problem zaczyna się wtedy, gdy ktoś w stylu „Zbyszek z magazynu” machnie ręką i rzuci: „Eee, nie działa kierunkowskaz, ale jakoś to będzie”. A potem… huk, krzyk, karetka. Klasyk.

Słuchaj – miałem kiedyś kumpla, który podczas sezonowej pracy w centrum logistycznym chciał „na chwilę” przestawić paletę. Bez szkolenia, bez doświadczenia. Wózek widłowy i on – duet idealny… przez całe 17 sekund, zanim prawie nie zdmuchnął regału z 300 kg karmy dla psów. Od tamtej pory wszyscy w ekipie mówią o nim „Mietek McQueen”.

Morał? Wózki widłowe mogą zabić. Albo przynajmniej zrobić porządną demolkę. Więc zanim znów powiesz sobie „co złego może się stać?”, przeczytaj dalej.

Dlaczego zasady BHP przy wózkach widłowych to nie żarty

Wózki widłowe są super – podnoszą, przewożą, skręcają niemal w miejscu. Ale też… przygniatają, przewracają i potrącają. Widziałeś kiedyś wózek, który z impetem wbija się w paletę piwa? Ja widziałem – to był koncert szkła i piany, i nie, nie było śmiesznie, bo obok stał człowiek.

BHP to nie wymysł nudnych urzędasów. To reguły, które pozwalają ludziom wrócić po pracy do domu, a nie do szpitala. Gdy ich nie przestrzegasz, to trochę jakbyś jechał na nartach bez spodni – przez chwilę może być zabawnie, ale potem boli. Bardzo.

Typowe błędy, które prowadzą do tragedii – czyli czego NIE robić

Pomyśl o tym jak o liście grzechów głównych operatora wózka. Każdy z tych błędów ma potencjał na katastrofę – i nie przesadzam.

Co najczęściej idzie nie tak?

• Brak widoczności i komunikacji: Jeden macha ręką, drugi nie widzi, trzeci krzyczy „STOP!” za późno. I bum – wózek wjeżdża w regał jak Messi w pole karne.
• Szaleńcze tempo i ostre manewry: Nie jesteś w „Szybkich i wściekłych: Magazyn Edition”. Wózek to nie bolid F1, a skręty z piskiem opon kończą się zazwyczaj obrotami… ale w bok.
• Niewłaściwe użytkowanie: Wózek to nie taxi. Nie przewoź ludzi na widłach, serio. To nie fotel masujący, a YouTube to nie instrukcja BHP.
• Brak przeglądów technicznych: „Nie działa hamulec? Jakoś się zatrzymam.” Tak, może o ścianę.

„A po co to komu?” – czyli skutki ignorowania BHP

Okej, wyobraź sobie, że Twój kolega Krzysiek postanawia zignorować kontrolkę na desce rozdzielczej. W końcu „od czego jest ręczny, nie?”. Po pięciu minutach mamy:

Lista skutków, których lepiej uniknąć:

• Obrażenia, a nawet śmierć: Tak, naprawdę. Co roku w Polsce dochodzi do kilkudziesięciu wypadków z udziałem wózków widłowych. Niektóre kończą się tragicznie.
• Straty materialne: Towar na ziemi, rozwalone regały, rozwalony wózek – a księgowa już robi się blada.
• Konsekwencje prawne: Jeśli coś pójdzie nie tak, to nie tylko serwis się wkurzy. Może się zainteresować PIP, prokuratura i – co najgorsze – HR.

„Co robić, żeby nie zginąć?” – proste zasady, które ratują życie

Okej, nie będę cię zanudzać kolejnym kazaniem, ale serio – te zasady naprawdę działają. To jak przepis na sernik – jak pominiesz jajka, nie wyjdzie. Tak samo tutaj.

Co robić, by nie skończyć na YouTube w kompilacji wypadków?

• Szkolenie to podstawa: Nie, obejrzenie TikToka o wózkach nie liczy się jako kurs. Legalny certyfikat to must-have.
• Przeglądy techniczne codziennie: Nawet jak jesteś śpiący, rzuć okiem na hamulce i widły. Lepiej stracić 2 minuty niż tydzień w szpitalu.
• Porządek w miejscu pracy: Kabelki, palety, puszka energetyka? Usuń. To nie tor przeszkód Ninja Warrior.
• Ubranie ma znaczenie: Kamizelka, kask, rękawice. Nie wyglądasz może jak model z reklamy, ale przynajmniej masz głowę na karku. Dosłownie.

Kto za co odpowiada – czyli rozkład jazdy dla pracodawcy i operatora

Tutaj nie ma pola do domysłów. Wózek widłowy to nie hulajnoga – każdy musi wiedzieć, co robi i co mu wolno. Inaczej kończy się jak w dowcipie: „kierownik powiedział, że mam pojechać – nie mówił, że nie w ścianę”.

Co powinien ogarniać pracodawca?

• Dostarczyć sprawny sprzęt: Zepsuty wózek? Zgłosić, naprawić. Żadnego „dajcie mu młotek, będzie działać”.
• Zorganizować szkolenia BHP: I to porządne, a nie „przeczytaj broszurkę i podpisz”.
• Egzekwować zasady: Widzi, że ktoś jeździ jak Kubica? Zatrzymać, nie udawać, że nie widzi.

A operator?

• Przestrzega zasad: To nie koncert życzeń. Masz instrukcję – trzymaj się jej jak GPS-a.
• Zgłasza problemy: Jak coś piszczy, stuka albo nie skręca – od razu meldunek. Nie kombinuj.
• Koncentracja: Telefon do kieszeni, muzyka do minimum. Nie jesteś DJ-em w wózku.

A na koniec… odrobina zdrowego rozsądku

Wózki widłowe nie muszą być narzędziem zniszczenia. Z odpowiednim podejściem, przeglądami i BHP na pokładzie – robią robotę i nikomu nie szkodzą. Ale wystarczy jeden dzień, jedna decyzja, jedno „jakoś to będzie”… i kończy się dramatem.

A jeśli jeszcze ci mało – wystarczy spojrzeć na najnowsze statystyki PIP. W 2024 roku ponad 130 wypadków przy wózkach widłowych. Z czego kilkanaście z ofiarami śmiertelnymi. To nie jest margines błędu – to czyjeś życie. Może twoje.

PS: Jeśli pracujesz z wózkiem – uważaj na siebie. A jeśli nie – udostępnij ten tekst komuś, kto powinien to przeczytać. Bo bezpieczeństwo to nie moda. To styl życia.