Sady jabłoniowe to nadal dość gorący temat w rolnictwie. Wprowadzone embargo nałożone na import jabłek do Rosji nie przysłużyło się sadownictwu. Z drugiej strony duża część sadów w kraju jest już w końcowym okresie eksploatacji. Kwatery starych jabłoni będą niedługo do wymiany i to może być szansa dla chcących spróbować swoich sił w tym zakresie.

Od czego zaczynamy zakładanie sadu jabłoniowego

Na samym początku należy sprawdzić naszą glebę. Posiadany na areał przeznaczony na kwatery powinien leżeć w miejscu gdzie mikroklimat jest odpowiedni. Najlepiej sprawdzają się następujące ukształtowanie tereny:

• lekkie wzniesieni pośrodku równinnego terenu – chroni sady przed zimnym powietrzem;
• łagodne stoki – nie występuje na nich zastoisko zimnego powietrza jak w dolinach.

Jaki stok wybrać?

W przypadku sadów jabłoniowych największym zmartwieniem sadowników są późnowiosenne przymrozki. Występują one na sporej części kraju i są przyczyną niskich plonów tych owoców. Dlatego rozwiązaniem dla sadów może być zakładanie kwater jabłoniowych na stokach o ekspozycji północnej i północno zachodniej. Dzięki mniejszemu oświetleniu pni drzew na przedwiośniu rosnące po północnej stronie stoku drzewa kwitną później. Nawet kilka dni opóźnienia w rozwoju pąków może mieć kluczowe znaczenie.

Wybór odmian

Sadzić nowoczesne odmiany jabłoni czy postawić na sprawdzone i rosnące już od wieków w polskich sadach? Pytanie to warto zadać również naszym odbiorcom. Możliwe, że niektórzy będą mieć zapotrzebowanie zarówno na nowe odmiany jak też stare odmiany jabłoni. Kolejną korzyścią ze starych odmian jest odporność na choroby. Wiele z nich powstało w czasach kiedy w ogrodzie nie stosowano żadnych środków ochrony roślin.

Wśród starych odmian jabłoni popularnością cieszą się zwłaszcza:

• Szara reneta;
• Złota reneta;
• Koksa pomarańczowa;
• Kosztela;
• Malinówka oberlandzka.

Sad tradycyjny, ekstensywny czy ekologiczny

Przed założeniem sadu musimy też odpowiedzieć sobie na pytanie w jaki sposób chcemy prowadzić nasz sad. Możemy postawić na ekologiczność tym bardziej jeśli decydujemy się na stare odmiany. Nadają się do takiego gospodarstwa idealnie ze względu na odporność.

Jabłoniowy sad ekologiczny

Jednym ze sposobów podniesienia rentowności przy zakładaniu kwater jabłoniowych jest przejście na uprawę ekologiczną. Taka uprawa będzie wymagać od nas o wiele więcej pracy niż nowoczesny sposób prowadzenia sadów.

Wybór odmian do kwater ekologicznych ma ogromne znaczenie, gdyż uprawy ekologiczne ograniczają stosowanie wielu różnych środków ochrony roślin. Dlatego dla sadów ekologicznych o wiele bardziej polecane będą stare odmiany jabłoni. Duże znaczenie mieć będzie także odpowiedni wybór miejsca pod kwatery z jabłoniami. Przy wyborze sadzonek należy też uwzględnić rodzaj podkładki dla jabłoni. Dla starych odmian najlepiej stosować półkarłowe.

Sad tradycyjny

Wyróżniającym elementem sadu tradycyjnego jest nie tylko dobór odmian, ale także gęstość ich rozmieszczenia w nim. Rodzaj podkładek oraz odmian jest wzorowana na tradycyjnych sadów zakładanych w ogrodach na wsiach.

Sad nowoczesny

Nowoczesny sad jabłoniowy wymaga dużych nakładów finansowych już podczas sadzenia. Wśród odmian najczęściej wybierane są Eliza czy Prince na karłowych podkładkach, które wymagają bezwzględnie rusztowania. Bardzo szybko wchodzą one w owocowanie, jednak trwałość tych kwater jest krótka w porównaniu do sadu tradycyjnego gdzie nawet 80-letnie drzewa mogą dawać zadowalające plony.

Przygotowanie gleby pod sad

Już na samym początku, jeszcze przed sadzeniem możemy mieć wpływ na jakość i zdrowotność naszej kwatery jabłoni. Przygotowania gleby warto zacząć ponad rok przed planowaną inwestycją. Zaczynamy od uprawy roślin które poprawią strukturę gleby i wzbogacą ją w minerały. Należą do nich:

• nostrzyk;
• łubin.

Jeśli na polu występuje duże zagęszczenie chwastów wieloletnich jak perz należy je bezwzględnie usunąć przed sadzeniem drzewek. Można wykonać to za pomocą mulczowania.

Badania jakości gleby

Pole od sad powinno zostać przygotowane również pod względem zawartości makro i mikroskładników. Próbki gleby pobieramy z całego pola w sposób podany na stronie Okręgowej Stacji Chemiczno-Rolnej. Po otrzymaniu wyników możemy przystąpić do uzupełniania składników pokarmowych za pomocą nawozów organicznych jak kompost czy obornik jak również stosując inne zalecane nawozy.

Zakładanie sadu jabłoniowego jest procesem długotrwałym. Oczywiście łatwiej jest z pracami jeśli pole jest już w dobrej kulturze i możemy po uzupełnieniu nawożenia rozpocząć sadzenie drzewek. Wybór odpowiedniej odmiany ma istotne znaczenie w przypadku sposobu prowadzenia sadu. Dla upraw ekologicznych są dedykowane całkiem inne odmiany jabłoni niż dla sadów nowoczesnych.

Źródła:

http://www.modr.pl/sadownictwo/strona/jak-dobrze-przygotowac-glebe-pod-sad

http://strefa.agro.pl/